اصولا پس از انجام هر نوع جراحی همیشه احتمال بروز عفونت وجود دارد. با اینکه رینوپلاستی یا همان جراحی بینی یک روش کمتر تهاجمی است، باز هم احتمال بروز عفونت بعد از این جراحی وجود دارد. به طورکلی پوست به عنوان یک سد طبیعی در برابر باکتری های عفونت زا عمل کرده و هر گونه شکاف روی پوست راه را برای ورود پاتوژن ها به بدن باز می کند. در جراحی پلاستیک تغییر شکل بینی، برش های کوچکی در بینی ایجاد می شود. با ایجاد این برش ها راه برای ورود باکتری ها باز شده واحتمال بروز عفونت زیاد می شود. در این مقاله بیشتر به این موضوع و علل و عوارض بروز آن می پردازیم.
عفونت و التهاب بعد از جراحی بینی
همانطور که گفتیم، در هر جراحی، ایجاد شکاف و زخم اجتناب ناپذیر بوده و این شکاف ها مجرای ورود عوامل بیماری زا به بدن می باشند. در جراحی بینی، علائم بروز عفونت و التهاب بعد از عمل شامل موارد زیر می باشد:
- افزایش درد، تورم یا قرمزی روی بینی
- ایجاد رگه های قرمزی که از محل برش منتهی می شود
- ترشح چرک از محل بخیه
- تب
در تمام مراحل جراحی بینی، پیشگیری از عفونت اهمیت بالایی دارد و هنگام بروز عفونت نیز باید با درمان مناسب از پیشروی عفونت جلوگیری کرد.
علل بروز عفونت بعد از عمل بینی
خوشبختانه، درک بیشتر علت عفونت و پیشرفت در تکنیک های جراحی به کاهش خطر عفونت پس از جراحی بینی کمک کرده است. باید بدانید که احتمال بروز عفونت در هر حالتی وجود دارد، حتی اگر جراح شما نهایت دقت را در طول جراحی داشته باشد، این امر می تواند به دلیل عدم مراقبت های بعدی بیمار اتفاق بیفتد.
علل بروز عفونت بعد از جراحی بینی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- اگر زخم به درستی استریل نشود.
- اگر استریل شدن در محیط تمیز و با دست های تمیز انجام نشود.
- اگر عمل توسط جراح فاقد تخصص و بی تجربه انجام شود که باعث آسیب شدید به بافت ها، از دست دادن مقدار زیادی خون و طولانی شدن مدت زمان عمل می شود؛ در نتیجه حتما برای انجام جراحی بینی به بهترین جراح بینی مراجعه کنید.
- اگر زخم به طور مداوم در محیط مرطوب قرار بگیرد و فرصت خشک شدن ایجاد نشود.
- اگر بیمار عادت به لمس مکرر ناحیه بینی داشته باشد که باعث تحریک بیشتر ناحیه ملتهب می شود.
- اگر سیستم ایمنی بدن بیمار در سطح پایینی قرار داشته باشد که موجب عدم پاسخ به موقع بدن در از بین بردن عوامل بیماری زا می شود.
- اگر بیمار سابقه تزریق هرگونه مواد خارجی به بینی داشته و چندین بار جراحی زیبایی بینی انجام داده باشد ممکن است در جراحی بینی بعدی خود دچار مشکل شده و خطرات بیشتری برای بروز عفونت وجود دارد.
- در شرایط بسیار نادر، در صورت عدم استریلیزاسیون مناسب در حین جراحی، باکتری ممکن است وارد بدن شود. این اتفاق در صورت درست تمیز نشدن پوست اطراف بینی نیز می تواند رخ دهد.
به حداقل رساندن ریسک و خطر عفونت
معمولا اقدامات احتیاطی و مراقبت زیادی برای استریل نگه داشتن محیط در حین عمل توسط جراحان و تیم های معتبر انجام می شود. همانطور که گفته شد، در برخی موارد، عفونت می تواند نتیجه مشکلات مراقبت های بعدی بیمار باشد. این نکته نشان می دهد که بیماران باید پس از جراحی به درستی از بخیه های خود مراقبت کنند. در ادامه به چند روش که بیماران می توانند با انجام آن ها، خطر عفونت را کاهش دهند، اشاره شده است:
- چکاپ های بعد از جراحی جدی گرفته شوند.
- مراقبت های بعد از عمل به درستی انجام شود.
- برش های بینی را خشک و تمیز نگه دارید.
- در مدتی که هنوز گچ بینی دارید از خیس شدن آن خودداری کنید.
- پانسمان، بانداژ را طبق دستورالعمل عوض کنید.
- قبل از بانداژ یا بستن زخم ها، به زخم ها فرصت دهید تا خشک شوند.
- برای قوی نگه داشتن سیستم ایمنی بدن، استراحت کافی داشته باشید.
- به محض مشاهده اولین علائم عفونت با پزشک تماس بگیرید.
درمان عفونت بعد از جراحی بینی
در صورتی که مدتی بعداز جراحی بینی، دچار عفونت شدید حتما در اسرع وقت با پزشک خود درمیان بگذارید. درمان ابتدا با تجویز آنتی بیوتیک انجام می شود. دقت کنید که تجویز آنتی بیوتیک باید حتما تحت نظر پزشک صورت بگیرد و درصورت مصرف خودسرانه، احتمال آسیب بیشتر می شود.
در صورتی که در طی جراحی بینی همانند جراحی بینی ترمیمی از پروتز های سیلیکونی جهت تقویت غروف بینی استفاده شده باشد، و یا مشاهده عفونت و حتی بعد از مصرف آنتی بیوتیک همچنان علائم عفونت همچنان ادامه داشته باشد، پزشک اقدام به برداشتن سیلیکون می کند. از آنجا که سیلیکون در بدن به عنوان ماده خارجی شناخته می شود، با حذف آن، روند بهبود تسریع می شود. در بیمارانی که برای تقویت غضروف بینی در طی جراحی بینی از بافت های بدن خود آن ها، مانند غضروف گوش یا غضروف دنده ای، استفاده می شود، احتمال عفونت کمتر است و در صورت بروز عفونت، معمولا تنها با مصرف آنتی بیوتیک، بهبودی لازم حاصل می شود.
پس از درمان عفونت با روش برداشتن سیلیکون، فرد نیاز به رینوپلاستی جدید دارد. برای انجام این عمل، جراح معمولاً حداقل ۶ ماه قبل از بررسی شرایط جراحی بینی جدید، صبر کرده و از ترمیم شدن کامل زخم اطمینان حاصل می کند.
در انتها لازم به ذکر است که عفونت می تواند منجر به مشکلات و عوارض متعددی می شود. بنابراین، نکته مهمی که بیمار باید قبل از انجام جراحی بینی به آن توجه کند، شامل دو پرسش زیر است:
- آیا بهداشت، اتاق عمل، تجهیزات و مواد در حد استاندارد هستند؟ و آیا کلینیک یا بیمارستان برای جراحی تایید شده است؟
- آیا جراح دارای تجربیات و تحصیلات کافی، طبق استاندارد شورای پزشکی، است یا خیر؟
با کسب اطمینان از پاسخ پرسش های بالا، احتمال عفونت بعد از جراحی نیز کاهش می یابد. هرچند همانطور که گفتیم، هرگاه زخم بازی وجود داشته باشد، احتمال عفونت نیز وجود دارد. اما نکته مهم این است که با رعایت موارد گفته شده، می توان خطر بروز عفونت را کاهش داد.